خرید تار نخستین مرحله و لازمه آغاز آموزش تار است. هنگامی که شما سازی با استانداردهای تایید شده تهیه می کنید نوازندگی برای شما راحت تر و صدای تار زیبایی خود را خواهد داشت. علاقه مندان اول باید با بخش های مختلف ساز تار، ویژگی های تار، آشنایی کلی با نحوه ساخت تار، قیمت تار و راهنمایی برای تشخیص ساز مناسب آشنا شوند تا با ساز مناسب شروع به آموزش تار نمایند. در این مقاله از فروشگاه موسیقی بتهوون تمامی نکات لازم برای خرید یک تار خوب برای شما فراهم شده است.
نکات طلایی برای خرید تار خوب
1-قیمت ساز تار
شاید اصلی ترین نکته زمان خرید یک ساز قیمت باشد. قیمت تار به کیفیت ساخت آن و مهارت سازنده آن بستگی دارد. زمانی که سازهای ارزان و بی کیفیت تهیه می کنید انگیزه خود را از دست می دهید. تارهای اساتید معروف به دلیل مهارت و ظرافتی که در ساخت تار دارند در قیمت های بالاتر به فروش می رسد. بهتر است که در همان شروع آموزش تار از ساز های با کیفیت استفاده کنید تا هم انگیزه بیشتری برای تمرین داشته باشید و هم گوش شما به صدای استاندارد تار عادت کند. در صورتی که بودجه شما به اندازه خرید سازهای حرفه ای نبود، حداقل سازهای با کیفیت تهیه کنید که ساخت و صدادهی قابل قبولی داشته باشند و به سازهای بی کیفیت اصلا راضی نشید.
2-جنس بدنه تار
یکی از ویژگی های یک تار با خوب، با کیفیت بودن جنس چوب آن است. جنس بدنه و دسته ساز از چوب با کیفیت باشد. بهترین چوب برای ساخت تار و صدادهی بهتر آن چوب توت است که این چوب معمولا زرد رنگ و تعداد رگههای آن کم است.نکته ی دیگری که باید در بدنه ساز به آن توجه کنید این است که رگههای هر دو کاسه ساز باید در امتداد هم باشند و نباید تراش آنها ناقص باشد.
3-وزن تار
نکته بسیار مهم در خرید هر سازی وزن آن است. وزن ساز تار معمولاً بین ۱.۸ تا ۲.۵ کیلوگرم باشد. ساز اگر سنگین باشد، به هنگام نگه داشتن آن نوازنده را اذیت خواهد کرد. زمانی که نوازنده از یک ساز استفاده می کند نباید احساس سنگینی او را ازار دهد. اگر سازی را مشاهده کردید که وزن آن خیلی بیشتر و یا خیلی کمتر از ارقام گفته شده بنظر می رسید، از خرید آن ساز صرف نظر کنید. سازهای سنگین کیفیت چوب بالایی ندارند و احتمال شکستن در آنها بالا است. شما باید بتوانید دستهی ساز را با دو انگشت شصت و اشاره بگیرید وآن را به راحتی بلند کنید؛ در این حالت ساز باید زاویهای حدود ۴۰ درجه پیدا کند.
4-کاسه و نقاره تار
بدنهی ساز از دو قسمت مهم نقاره (کاسهی کوچک تر) و کاسه (کاسهی بزرگتر) تشکیل می شود. کاسه تار از چوب توت ساخته می شود. اندازه کاسه و دهانه نقاره باید تناسب داشته باشند چرا که این عامل در تولید صدای شفاف بسیار مهم است. برای تشخیص این تناسب توجه کنید که وقتی ساز را برای نواختن بر روی پا میگذارید، ساز نباید از طرف کاسه آویزان شود. چون اگر کاسه سنگین باشد نوازنده را به شدت خسته می کند.
5-اندازه ساز
هنگام خرید تار به اندازه ساز دقت کنید و جثه خود را در نظر داشته باشید. شما باید بتوانید به راحتی ساز را در آغوش بگیرید به طوری که ساعد دست دقیقا روی سیم گیر قرار گیرد و خرک ساز از روبرو معلوم نباشد.
6-پوست روی کاسهها
جنس و نحوهی نصب پوست روی کاسهها در کیفیت صدای ساز و زیر و بمی آن بسیار تاثیر دارد. روی کاسه تار با یک پوست نازک از جنس شکم بره پوشانده می شود. و با عث زیبا شدن صدای ساز و طنین آن می شود.
7-دسته ساز
دسته تار قسمتی چوبی و لوله شکل که حدودا از طولی ۵۰ سانتی متر برخوردار است. دستهی ساز نیز بهتر است از چوب توت یا چوب گردوی تیره باشد. همچنین محل اتصال دسته به بدنهی ساز باید فاقد هرگونه ترک (حتی ترک کوچک) باشد. در قسمت جلویی دسته، سیمهای تار به همراه پردهها قرار گرفتهاند. قسمت پشتی این بخش برای نگه داشتن قسمت بالایی و جا به جایی دست برای پرده گیری به کار گرفته می شود. روی دسته نباید انحنا داشته باشد؛ شما باید ساز را از زوایای مختلف نگاه کنید تا مطمئن شوید که بدون انحنا و یکدست باشد(ناصاف بودن دسته بر صدای ساز تاثیر منفی میگذارد).
8-خرک ساز
جنس و شکل خرک ساز و نحوهی نصب آن در نوای ساز بسیار موثر است. خرک در تار وظیفه انتقال صدا را بر عهده دارد. خرک تار از جنس شاخ بز کوهی ساخته شده و روی پوست قرار میگیرد. خرک طولی حدود ۵ و ارتفاع ۲ سانتی متر دارد. این وسیله، صدا را از سیمها به صفحه و سپس به کاسه منتقل میکند.
9-پردههای ساز
سیمهای ساز را باید در قسمت دسته و بدنه مورد بررسی قرار دهید. همانطور که حتماً مشاهده کردهاید، قسمتهایی بر روی دسته تار قرار دارند که به صورت عرضی دسته تار را تقسیمبندی میکنند. رشته هایی که به روی دسته ساز بسته می شوند پرده نام دارد و معمولا از جنس روده گوسفند و یا پلاستیک ساخته می شوند. در تار 28 پرده روی دسته ساز بسته می شود که نت های مختلف را نشان می دهد.زمانی که فرد قصد نواختن تار را دارد، بر طبق نت مورد انتظار خود به هنگام ضربه زدن بر روی سیمها، انگشتان خود را بر روی پرده مورد نظر قرار میدهد. در همهی حالتها باید صدای سیمها شفاف و بدون گز باشد. همچنین حجم کلی صدای ساز شفاف باشد و در اصطلاح صدای تو دماغی نداشته باشد.
10-جعبه کلیدهای کوک و گوشیها
قسمت ابتدایی دسته که کلیدهای کوک در آن نصب شده اند باید صاف و کاملا صیقل و فاقد هر گونه خوردگی باشند. گوشیها باید محکم و با کیفیت باشند. زیرا این گوشیها به طور مداوم برای کوک کردن ساز در حال چرخش هستند پس باید از کیفیت مطلوبی برخوردار باشند.