یکی از سازهای ایرانی و قدیمی که توانسته است بسیاری از افراد را به خود جلب کند، سنتور می‌باشد. این ساز در کشورهای دیگر با نام‌های متنوعی شناخته می‌شود. اما؛ اصلی ترین علت محبوبیت این ساز داشتن صدای دلنشین و گوش‌نوازی است که از درون آن به گوش می سد. از آنجایی که بازار متقاضیان ساز سنتور بسیار داغ است،در این مقاله شما را با تاریخچه، ساختار و انواع این ساز آشنا می‌کنیم تا بتوانید بهترین مارک سنتور را انتخاب کرده و از نواختن آن هم لذت برده .
سنتور
ساز سنتور، ساز زهی است که بدنه ذوزنقه ای آن از چوب سخت است. این شامل 72 سیم فلزی است که در مجموعه های چهارتایی گروه بندی شده اند. سیم ها روی پل های چوبی که روی تخته صدا قرار دارند کشیده شده اند. مواد مورد استفاده در بدنه و پل ها باید از چوب های جامد مانند چوب گردو یا گل سرخ باشد. معمولاً دارای دو سوراخ صدا و نه پل است. پین های کوک سنتور کاملاً شبیه چنگ است. سنتور به عنوان یک ساز موسیقی در خاورمیانه اختراع شد. با گذشت زمان، هر کشور در شرق مدل یونیک خود را تغییر داده و توسعه داده است. هر کشوری نسخه جدیدی از سنتور دارد که با آهنگ ها و آکوردهای موسیقی آن ها سازگار است. این روزها در کنار مدل های هندی، چینی و ایرانی، اقتباس های متعددی از سراسر جهان وجود دارد.
انواع سنتور
مدل‌های سنتور بسته به منشأ آن، لحن آن یا ترجیحات خاص سازندگان محبوب می‌تواند متفاوت باشد. سنتور ایرانی بر اساس شماره پل دو سبک متفاوت دارد.
1-سنتور نه خارک هجده پل دارد که در هر طرف نه پل است. رایج ترین مدل ایرانی است و 27 نت برای نواختن دارد.
2- سنتور دوازده خارک شبیه به هم است اما بیست و چهار پل دارد که دامنه وسیع‌تری از E تا A به آن می‌دهد.
سنتور هندی بر اساس شکل آن محدودیت هایی دارد. برخی از قطعات ساز را فقط می توان در یک اکتاو خاص نواخت. این می تواند باعث ایجاد تفاوت در حالت شود. پخش کننده نمی تواند همان الگوهای ملودیک اولیه را در اکتاوهای مختلف اجرا کند و محدودیت هایی را در قطعات پیچیده موسیقی ایجاد می کند. برای غلبه بر این محدودیت می توانید یک سنتور ایرانی خارک با 12 پل را انتخاب کنید. این مدل چندان رایج نیست اما طرفداران خاص خود را دارد. سنتور دوازده خارک دامنه کمی بیشتر دارد و این به جابجایی نرم نت های غیر دیاتونیک کمک می کند. این به بازیکنان اجازه می دهد تا روی حالت ها بهتر کار کنند و آهنگ درستی را اجرا کنند.
راهنمای خرید بهترین برند سنتور
جعبه رِزُنانس :
جعبه رِزُنانس شامل صفحه و کفه و کلاف می باشد که با چسب یا سریش به هم وصل شده اند. در داخل این جعبه از ۳ تا ۷ چوب (پل) بین صفحه و کف قرار دارد این چوب ها قطری حدود یک سانتی متر دارد . این پل ها به یک دست بودن صدا و تناسب حجم صدا و جنس آن کمک بسیاری می کند.
جنس جعبه :
برای چوب سنتور از چوب های راش ، آزاد ، رزوود ، فوفل و گردو استفاده می شود اما معمول ترین چوب که در اکثر سنتور ها به کار برده می شود چوب گردو است . از نظر بیشتر سازنده های سنتور چوب گردوی تیره که دارای رگه های راست و منظم و یا فرهای ابر گونه روی چوب می باشند، که مدت زیادی (مثلا حداقل ۵سال) از خشک شدن ان ها می گذرد، انتخاب مناسبی برای خرید سنتور خوش صدا خواهد بود.
گل روی جعبه :
گل سنتور، به دو سوراخی که روی صفحه سنتور وجود دارد گفته می شود. وجود این گل علاوه بر زیبایی، کمک به ایجاد رزنانس در داخل جعبه می باشد.
ضخامت صفحه و کف :
بر اساس جنس چوب و میزان خشک شدن آن ضخامت کف بین ۷تا ۹ میلیمتر و صفحه بین ۵٫۵ تا ۷٫۵ میلیمتر تنظیم می شود. برخی از استاتید سنتور اعتقاد دارند که ضخامت صفحه و کف نقش به سزایی در کیفیت صدای این ساز دارد.
شیطانک :
به میله ایی با قطر 2 میلی متر که روی دو ساق ذوذنقه سنتور وجود دارد شیطانک گفته می شود. روی شیطانک سیم های سنتور قرار می گیرد. میزان فشار سیم ها روی خرک توسط ارتفاع شیطانک تغییر می کند.
گوشی و سیمگیر :
سیم های سنتور توسط گوشی ها کوک می شود. نکته مهم در قسمت گوشی شیوه سوراخ کاری و برقو زدن است که رعایت همین نکته به کوک خوب و دقیق منجر خواهد شد. سیمگیر در طرف چپ سنتور قرار دارد که تنها نکته مهم شیوه گره زدن سیم است که در نگه داری کوک می تواند تاثیر گذار باشد.
جنس سیم :
این ساز حاوی دو مدل سیم می باشد که به سیم سفید وسیم زرد یا قرمز معروف است. سیم سفید از جنس فولاد می باشد و سیم زرد یک ترکیب الیاژی از کروم، مس وفولاد است. نکته اصلی در این است که جنس سیم و کیفیت (یکدستی چگالی سیم) آن بر روی صدا بسیار تاثیر گذار است.
معرفی 2 تا از پرفروش‌ترین و بهترین مارک‌های سنتور
قبل از خرید سنتور ،پیشنهاد می شود مقاله راهنمای خرید سنتور از فروشگاه موسیقی بتهوون را مطالعه کنید.
سنتور حسن نیا مدل تک مهر سازی باکیفیت است که به خاطر قیمت مقرون به صرفه خود تقریباً هر شک و تردیدی را در ذهن خریدار پاک می‌کند. بدنه‌ی این ساز از چوب گردو ساخته‌شده است. چوب گردو به دلیل مقاومت بالا در ساز سازی موسیقی ایرانی همیشه در نقاطی به کار برده می شود که نیاز به مقاومت در برابر فشار عرضی و طولی زیاد وجود داشته باشد. سنتور حسن نیا همراه با یک کیف هارد کیس برای حمل‌ونقل به خریدار ارائه می‌شود. ارزش سنتور حسن نیا نسبت به قیمت آن بسیار بالاست و انتخابی مناسب برای شروع به نوازندگی ساز سنتور در تمامی رده‌های سنی به شمار می‌رود.
مشخصات سنتور حسن‌نیا مدل تک مهر
- ساختار بدنه : چوب گردو
- جنس خرک : چوب گردو
- نام سازنده : حسن‌نیا
سنتور حسن نیا مدل تک مهر ویژه سازی با کیفیت بالا و قیمت مقرون به صرفه مناسب برای افراد علاقه مند به سنتور می باشد.جنس بدنه و خرک این ساز از چوب گردو می باشد که چوب گردو به دلیل استقامت و مقاوت بالایی که برخودار است، در نقاطی از ساز به کار برده می شود که نیاز به مقاومت در برابر فشار عرضی و طولی زیاد وجود داشته باشد. همچنین جنس به کار برده در گوشی های کوک فولاد می باشد که از مقاومت بالایی برخوردار است . این ساز ساخت ایران می باشد. تعداد خرک‌های سنتور تک مهر ویژه نه عدد است. فروشگاه موسیقی بتهوون همراه با سنتور برای شما لوازم جانبی آن را هم ارسال می کند. اقلامی که همراه با این سنتور برای خریدار ارسال می شود شامل : هارد کیس.جعبه مضراب.مضراب سنتور.آچارکوک می باشد.
مشخصات سنتور حسن نیا مدل تک مهر ویژه
- ساختار بدنه : گردو (Walnut)
- جنس خرک : چوب گردو
- جنس گوشی کوک : فولاد
- نام سازنده : حسن نیا
- اقلام همراه : هارد کیس.جعبه مضراب.مضراب سنتور.آچارکوک